به گزارش خبرگزاری مهر بر اساس آخرین آمار ارائه شده از اداره هواشناسی استان اردبیل افت شدید بارش بخش های جنوبی استان در سال جاری، خشکسالی را در این مناطق رقم زده است.

مدیر کل هواشناسی استان در گفتگو با خبرنگار مهر تصریح کرد: در شهرستان های خلخال و کوثر با کاهش بارش در سال جاری مواجه ایم و به نسبت دوره بلند مدت بارش ها پنج الی ۱۵ درصد کاهش را نشان می دهد.

علی دولتی مهر افزود: کاهش بارش در سال جاری و در سال های گذشته موجب شده است در وضعیت فعلی این دو شهرستان با مشکل خشکسالی مواجه شود.

تجربه خشکسالی در خلخال محدود به سال جاری نیست. سال گذشته نیز آفتاب تیز و تند در کنار کاهش محسوس بارش موجب شد که علاوه بر تامین آب بخش کشاورزی و صنعت، در بخش شرب نیز شهروندان خلخالی و به ویژه روستاییان با کمبودهایی مواجه شوند.

کم آبی در این منطقه که این روزها به عنوان یکی از دلایل بروز مشکلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تلقی می شود کشاورزی، صنعت و شرب را مختل کرده و در ادامه با عقب نگاه داشتن خلخال از برنامه های توسعه فقر، مهاجرت و بیکاری را نیز به دنبال خود آورده است.

سوال اینجاست تدبیر استان برای رفع مشکل این شهرستان چه بوده است؟ آیا پروژه های آبرسانی کفاف نیازهای امروز و فردا را می کند؟

آیا قهر آسمان همچنان باید بر دوش خلخالی ها سنگینی کند و چاره ای برای آن اندیشیده نشود و آیا منابع آبی خلخال به حدی پاسخگو نیست که با مدیریت صحیح، مصارف را تامین کند؟ و اگر پاسخ به این سوال منفی است چه منابع آبی جدیدی برای خلخال تعریف شده است؟

فرماندار خلخال: آب مطمئن در بخش کشاورزی و صنعت نداریم

فرماندار خلخال در پاسخ به سوالات طرح شده از سوی خبرنگار مهر تصریح کرد: متاسفانه در خلخال آب مطمئن برای بخش کشاورزی و صنعت نداریم و برای آب صنعتی حتی یک متر مکعب ذخیره نداریم.

علی نظری شیخ احمد تصریح کرد: در سایه همین غفلت موجب شده است چند طرح صنعتی به دلیل کمبود آب در این شهرستان اجرا نشود و هر سرمایه گذاری که می آید چون منبع آب مطمئن نداریم به عبارتی آب پشت سدی که فلکه آن در اختیار ما باشد، عملا نمی توانیم طرح صنعتی اجرا کنیم.

وی افزود: به دلیل کمبود آب مردم نمی توانند کشاورزی سنتی را به صنعتی تبدیل کنند و کشاورزی در این منطقه معیشتی است و متاسفانه به دلیل اینکه با کمبود آب متاثر شده معیشت ساکنان روستاها را متزلزل ساخته است.

فرماندار خلخال با تاکید به اینکه در این شهرستان خشکسالی تجربه می شود، متذکر شد: عوارض و تاثیرات خشکسالی در سال جاری بیش از سال های قبل در این شهرستان مشهود است.

به گفته نظری شیخ احمد خلخال در هر سه حوزه آب کشاورزی، صنعت و شرب با مشکل مواجه است

مهاجرت گسترده از روستاها به دلیل نبود آب

عوارض اجتماعی کمبود آب در وضعیتی که روستاهای خلخال یکی پس از دیگری خالی از سکنه می شود به جد مشهود است.

به طوریکه فرماندار خلخال بیان داشت: در حال حاضر از ۳۱۰ هزار نفر جمعیت ساکنی که شناسنامه گرفته اند جمعیت فعلی ۹۲ هزار نفر است و مابقی مهاجرت کرده اند.

نظری با تاکید به اینکه این رقم مهاجرت یک فاجعه است، افزود: رشد جمعیت خلخال منفی شده و به منفی شش دهم درصد رسیده است.

این مسئول با تاکید به اینکه در روستاهای این شهرستان حتی تامین آب شرب با مشکل مواجه است، اضافه کرد: ما به ۱۵ روستا آبرسانی سیار داریم و ۲۴ روستای بخش مرکزی شامل هشتجین و خورش رستم با کمبود شدید آب مواجه اند.

آشفته بازار پروژه های آبرسانی

این مسئول با تاکید به اینکه حتی مرکز شهرستان آب مطمئن ندارد، یادآور شد: آب شرب خلخال با مخزن ۶.۴ میلیون متر مکعب بفراجرد پیش بینی شده است در حالی که نیاز فعلی پنج میلیون متر مکعب است و در آینده این نیاز پاسخگو نخواهد بود.

وی با انتقاد از سو تدبیر در پروژه های آبرسانی افزود: وضعیت فعلی پروژه ها نشان می دهد ما در افق ۱۴۰۴ قادر به تامین آب مورد نیاز از بفراجرد نخواهیم بود و باید مجددا یک سد دیگر و یا منابع آبی دیگری برای خلخال تعریف شود.

در عین حال که خلخال با کمبود آب دست و پنجه نرم می کند فرماندار خلخال به مشکل دیگری نیز اشاره دارد که نشان می دهد حتی منابع آبی داخل این شهرستان به صورت کامل به مصرف شهرستان نمی رسد و سرمایه این شهرستان آن هم در اوج نیاز از دست می رود.

فرماندار خلخال متذکر شد: کل آب تولیدی این شهرستان ۳۵۰ میلیون متر مکعب است که شامل آب قنات و چاه است و از این میزان فقط حدود ۸۰ میلیون متر مکعب آب در بخش کشاوزی، شرب و صنایع کوچک صرف می شود و مابقی از خلخال خارج شده و به حوزه قزل اوزن وارد می شود.

حق ما از قزل اوزن مشخص نشد

از دست رفت آب خلخال در حالی است که طی یک سال گذشته تخصیص حق آبه از قزل اوزن به یکی از مهمترین برنامه های آبی اردبیل و در برخی مواقع جنجال با استان های دیگر تبدیل شده است.

هر چند مدیر عامل آب منطقه ای استان سهم اردبیل از این حق آبه را ۵۰ میلیون متر مکعب عنوان کرده اما به گفته فرماندار خلخال مشخص نیست از این رقم چقدر سهم شهرستان خلخال است.

موضوعی که همواره از سوی مدیر عامل آب منطقه ای استان بی پاسخ مانده و داوود نجفیان طی یک سال گذشته از پاسخ دادن به سوال در مقاطع مختلف به خبرنگاران طفره رفته است. تا جایی که در آخرین نشست خبری نیز برای بار چندم از رسانه ها خواست در انعکاس اخبار قزل اوزن از حواشی بپرهیزند و به اصحاب قلم اطمینان داد. حق خلخال و کوثر رعایت شود.

این اظهارات البته مورد تائید فرماندار خلخال و نماینده این شهرستان نیست.

نماینده خلخال: مطالعات دروغین آب منطقه ای تمامی ندارد

نماینده مردم خلخال و کوثر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اغلب مردم این دو شهرستان و حتی استان اردبیل در فقر به سر می برند خطاب به مسئولان استانی گفت: در طول سه و نیم سال گذشته متاسفانه هیچ واحد تولیدی در حوزه فعالیت بنده پا نگرفته است.

جلیل جعفری با بیان اینکه ۸۰ درصد جمعیت استان به اعتقاد بنده زیر خط فقر زندگی می کنند، اضافه کرد: علی رغم تلاش خود مردم، عموما از رفاه برخوردار نیستند و بیکاری استان به ۱۵ درصد رسیده است.

نماینده مردم خلخال و کوثر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه توسعه استان ها متوازن نیست، تاکید کرد: در کنار محرومیت استان، شهرستان ها نیز به جد محرومیت دارند و علی رغم تلاش برای رونق سرمایه گذاری هیچ مزیتی وجود ندارد که ایجاد انگیزه کند.

جعفری با تاکید به اینکه بیش از سه سال است در خلخال و کوثر یک کارخانه پا نگرفته است، ادامه داد: هر چند مواردی طرح شده اما ضروری است امتیازاتی برای شهرستان ها لحاظ شود.

وی در عین حال پیش از این با انتقاد از عملکرد آب منطقه ای استان تاکید کرده بود که در چند سال گذشته هر بار از آب منطقه‌ای در خصوص مطالعات سدها و اخذ مجوز‌ها و آغاز به کار در خصوص سد‌ها و حق‌آبه‌ها سوال شده، همه سوالات بی جواب مانده و کارکنان و کارشناسان این اداره کل همیشه در حال مطالعه‌ خلخال بوده‌اند و حرف اول و آخر آنان در حال مطالعه‌ هستیم بوده است.

این نماینده با طرح این سوال که این مطالعات دروغین کی به پایان خواهد رسید گله مندی اهالی خلخال از مدیریت منابع آبی در این شهرستان را بارها در جلسات مختلف به گوش مسئولان استانی رسیده و به نظر می رسد چندان مورد توجه هیچ نهاد متولی نبوده است.

لازم به ذکر است فرماندار خلخال نیز در گفتگو با خبرنگار مهر در اظهارات مشابهی متذکر شد: لازم است امور آب شفاف سازی کند؛ ما به مهار آب های سطحی در سرشاخه ها نیاز داریم و سدهای نیاخرم، هشتجین، مجره، اندبیل و خمس هر چند پیش بینی شده اما هر وقت وضعیت آن را سوال کردیم پاسخ‌ آب منطقه ای این بوده که ما در حال مطالعه هستیم.

حق آبه ما را تخصیص دهند

با وجود تاکید مسئولان شهرستان خلخال آب منطقه ای در پاسخ به سوالات خبرنگاران نیز موضوع مطالعات نامتناهی را پیش کشیده و مسئولیت را با این پاسخ بر خود تمام شده دانسته است.

به منظور پاسخ به سوالات و مطالبات شهروندان خلخالی خبرنگار مهر به مدت یک ماه از مدیر عامل آب منطقه ای وقت مصاحبه و حتی پاسخگویی به یک سوال در سرنوشت منبع جدید آبی این شهرستان یعنی حوزه قزل اوزن خواست و متاسفانه با وجود چندین بار هماهنگی در آخرین دقایق نجفیان مدیر عامل آب منطقه ای استان به بهانه اینکه در بازدید یا جلسه است از پذیرش خبرنگار مهر خودداری کرد.

نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اردبیل در خطبه های دو هفته قبل خود در نماز جمعه  با بیان اینکه اخیرا جو منفی در جنوب استان مبنی بر انتقال حقابه قزل اوزن به دشت اردبیل ایجاد شده متذکر شد: من به صراحت اعلام می کنم که سهم ۵۰ میلیون متر مکعب استان از قزل اوزن به هر مقصدی که دولت آن را تعیین کرده تا آخرین قطره باید در خلخال مصرف شود و قطره ای از آب مزبور برای کشاورزی دشت اردبیل انتقال نخواهد یافت.

آیت الله سید حسن عاملی عنوان کرد: در مقابل از مردم خلخال می خواهم به کسانی که به خاطر صندلی مجلس قصد تحریک عمومی را دارند و گزارش دروغ می گویند، رای ندهید که آنها قطعا خائن به رای شما خواهند بود.

وی از مسئولان امور آب و مدیریت ارشد استان نیز خواست که با دقت، شفافیت و عدالت در خصوص معضل های مشابه با مردم سخن بگویند و نگذارند در اذهان مردم گره های خطرناک شکل بگیرد.

امروز فرماندار خلخال گلایه خود را از مدیریت آبی استان اینطور عنوان می کند که چطور در وضعیتی که مردم این منطقه حتی برای تامین آب شرب دچار مشکل هستند، ما حقمان از این ۵۰ میلیون متر مکعب را نمی دانیم.

نظری تاکید کرد: این مقدار آب حق آبه ما است و اگر به اردبیل برود دیگر در خلخال صرف نخواهد شد و امروز مردم خلخال درخواست تضمین در تخصیص این حق آبه و تصویب احداث سد ها را دارند.

اینکه چه اصراری بر تخصیص این آب به اردبیل وجود دارد و آب منطقه ای چه پروژه ای مهمتر از تامین آب شرب خلخال را دنبال می کند یکی دیگر از سوالات بی پاسخ است که مدیران آبی تاکنون پاسخی شفاف در خصوص آن طرح نکرده اند.

سوال فرماندار خلخال این است که طی هشت سال گذشته با ۸۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری در کشور سهم این شهرستان چقدر بوده و مسئولان برای رفع اساسی ترین نیازهای این منطقه چه اقدامی را پیش رو قرار داده اند؟ و وقتی در تامین آب شرب اجحاف شده است چه برنامه ای برای جبران مافات در این منطقه محروم در نظر دارند؟

منبع : خبرگزاری مهر /خبرنگار: ونوس بهنود