اهالی خلخال در هفتاد و هفت سال پیش،‌ به پاس قدردانی و تجلیل از ناصر دفتر روایی ، شهر را تعطیل کرده و با عزت و احترام این مرد بزرگ را تشییع و به خاک سپردند، سئوال اینجاست، آیا ما فرزندان همان اهالی هفتاد سال پیش، این لیاقت را خواهیم داشت که با نامگذاری یکی از اماکن شهر، بتوانیم خدمات و تلاش‌های تکرار نشدنی این بزرگ مرد را ارج نهیم یا نه ؟؟ نظر اهالی که به شدت مساعد است، تا تصمیم گیران شهر چه تصمیمی بگیرند!

دهم دی ماه مصادف با سالگرد درگذشت، معمار و بنیانگذار فرهنگ نوین خلخال، مرحوم میرزا ابراهیم ناصر روایی، ملقب به "ناصر دفتر" است؛ اگر بگوییم که فرهنگ نوین و عصر طلایی فرهنگ خلخال مدیون از خودگذشتگی و تلاش‌های خستگی ناپذیر این بزرگ مرد خلخال است، قطعا به گزاف نگفته ایم

اهالی، فرهیختگان و اهالی فرهنگ خلخال، بارها از شورای اسلامی شهر خلخال و حتی شورای فرهنگ عمومی خلخال درخواست کرده اند که یکی از خیابان‌ها و یا میادین شهر به اسم ناصر دفتر نامگذاری شود که متاسفانه به دلایل نامعلوم ! این اتفاق هنوز نیافتاده است.

اگر قرار باشد، تندیسی برای یک اسطوره فرهنگی خلخال ساخته شود یا خیابان یا میدانی به اسم یک فرهنگی در خلخال نامگذاری شود، آیا شایسته تر از ناصر دفتر روایی میتوان نام برد؟ ناصر دفتر روایی که به معمار و بنیانگذار فرهنگ نوین خلخال معروف شده است، شخصی که در زمان خودش با وجود مخالفت ها و طعنه های برخی خواص شهر، هیچگاه تسلیم نشد و اولین مدرسه استان اردبیل و خلخال را به شیوه نوین در سال 1287 هـ ش در خلخال راه اندازی نمود. مدرسه ای که بعد از دبستان رشدیه تبریز بعنوان دومین مدرسه آذربایجان، شناخته می شود. 

"ميرزا ابراهيم ناصر روايي ملقب به "ناصر دفتر" در سال 1253 هجري شمسي در هرو آباد ، مركز شهرستان خلخال متولد شد. پدرش مرحوم ميرزا محمد حسن مشهور به "سراج دفتر" در دوره صدارت اميرنظام رياست ديوان استيفاي خلخال را برعهده داشته و شخصيتي فاضل بوده و خط را نيكو مي نوشت.

فرزندش ابراهيم با توجه پدر تربيت شد و از معلمين او يكي مرحوم سيد محسن بهشتي از سادات زاويه خلخال كه از منشيان و خطاطان نستعليق نويس بود.

ناصر دفتر در سنين 15-16 سالگي داراي خطي زيبا و انشاي منشيانه بود و در زبان عربي و علوم ادبي دستي يافته بود.

در سال 1273 كه به بيست سالگي رسيده بود با پدرش به تبريز رفت و چون در چند ملاقاتي كه با اميرنظام داشت خط و ربط و درك و معلومات فرزند مورد توجه اميرنظام قرار گرفت، امير نظام از سراج دفتر خواست كه ابراهيم را در تبريز بگذارد. موقعي كه اميرنظام به تهران آمد ابراهيم را نيز به همراه خود به تهران آورد و قسمتي از امور منشيگري خود را به او سپرد، ميرزا ابراهيم مدت هفت سال در تهران بود و با اصول مربوط اداره ي امور ديواني و رجال مملكتي آشنايي يافت.

ميرزا ابراهيم پيش از آغاز نهضت مشروطيت به خلخال بازگشت و در رفع مشكلات مختلفي كه اغلب دامنگير منطقه بود، با نظر و راي خود، هميشه به مردم ياري مي كرد و به همين ملاحظات بود كه چند نوبت نيابت حكومت خلخال از طرف دولت بر عهده ي او گذاشته شد.

طبق گفته بزرگان و پیش کسوتان، مرحوم ناصر دفتر روایی در نزاع ها و اختلاف‌های مختلف که در سطح منطقه به وقوع می پیوست، همواره جزو افراد موجه و صاحب اعتبار و احترام در خلخال بود که به واسطه حضور ایشان در هر مسئله و با وساطت ایشان، به اختلافات فیصله میداد، خیرخواه و وطن پرست بود و همواره بهترین اتفاقات را برای خلخال و اهالی آن میخواست و در جهت حصول آنها تلاش می کرد .

مردم خلخال در روز درگذشت ناصر دفتر روایی سنگ تمام گذاشتند

میرزا ابراهیم ناصر دفتر روائی در تاریخ پنج شنبه دهم دیماه 1321 در سن 72 سالگی درگذشت. مرحوم ایوب اسکافی که از خادمین معارف خلخال بود ضمن گزارشی پیرامون بزرگداشت مجلس ختم مرحوم ناصردفتر به اداره فرهنگ شهرستان اردبیل چنین نوشت :

" اهالی هروآباد آنروز را تعطیل و به نام قدردانی و تجلیل نام او با یک شور فوق العاده در تشییع جنازه او حاضر بودند "

دبیرستان و دبستان خلخال نیز برای احساسات حق شناسی از زحمات فقید سعید روز یکشنبه 13 دیماه را دو ساعت بعد از ظهر در مجلس فاتحه خوانی که در مسجد جامع هروآباد دائر بود شرکت کردند...."

اهالی خلخال در هفتاد و هفت سال پیش،‌ به پاس قدردانی و تجلیل از ناصر دفتر روایی ، شهر را تعطیل کرده و با عزت و احترام این مرد بزرگ را تشییع و به خاک سپردند، سئوال اینجاست، آیا ما فرزندان همان اهالی هفتاد سال پیش، این لیاقت را خواهیم داشت که با نامگذاری یکی از اماکن شهر، بتوانیم خدمات و تلاش‌های تکرار نشدنی این بزرگ مرد را ارج نهیم یا نه ؟؟ نظر اهالی که به شدت مساعد است، تا تصمیم گیران شهر چه تصمیمی بگیرند!

مسعود شیرعلی‌پور

زندگینامه، برگرفته از کتاب خاطرات و اسناد ناصر دفتر روایی که بارها در سایت خلخالیم منتشر شده است

مطالب مرتبط قدیمی :

یادی از مرحوم ناصر دفتر روایی در هفتادمین سالگرد

روائی ــ ناصر دفتر (شخصیت تاریخ ساز )

مدرسه ملی ناصری خلخال

نقش «حاج معلم» در تاسیس مدرسه ناصری خلخال

کتاب «ناصر دفتر روایی» چهره شاخص خلخال رونمایی می‌شود